Is het inmiddels al een jeukwoord geworden? ‘Je levensmissie vinden’ of je ‘WHY’, zoals Simon Sinek het verwoordt in zijn populaire Ted-talk over de Golden Cirkel.
De term trekt je aandacht, wie wil het niet? Leven en werken volgens je missie. Simon Sinek heeft er een heel boek over geschreven: Vind je waarom. De meeste mensen lukt het echter niet om na het lezen van zijn boek (of een soortgelijk boek) duidelijk aan te geven wat hun levensmissie is. Hoe komt dit?
De missie!
Zodra je aan de slag gaat met het vinden van je levensmissie dan wordt het een doel. Het kunnen noteren en vertellen wat je missie is, is een missie op zich geworden. In de meeste gevallen lukt dit niet. Er komt verkramping op.
Door Simon Sinek is het populair geworden om te communiceren in termen als “het is mijn missie om…..”. Laat je echter niet meeslepen in de hype door te denken dat dit vanaf nu de enige manier is waarop succes bereikt kan worden (wat succes is, laat ik voor nu in het midden). Het kunnen noteren of vertellen van je missie is een oppervlakkige interpretatie van zijn pleidooi. Het is geen doel op zich om het te kunnen verwoorden. Het leven vraagt van je om het te doorleven. Om het proces van leren en groei aan te gaan. Uiteindelijk ga je vanzelf een rode draad herkennen.
Doorleven
Het leven vraagt van je om het te doorleven. Maar wat houdt dit precies in? Om dit uit te kunnen leggen ga ik een zijsprongetje maken, namelijk naar ons onderwijssysteem, samenleving en brein (ik heb hier overigens al eerder iets over geschreven, zie dit artikel).
Klinkt misschien gek, maar lees gerust verder 😉
Onze samenleving(systemen)
Zodra je wordt geboren (in Nederland) doorloop je min of meer een vooraf vastgelegd pad. Je gaat naar de basisschool, je kiest een middelbare school en een keuzepakket of profiel. Vervolgens kies je een vervolgstudie waarvan je denkt dat het bij je past. Of waarmee je voldoet aan de verwachtingen van je ouders. Of een zo breed mogelijke studie, want ‘dan kan je nog alle kanten op.’ Of je doet wat je vrienden doen. Het kan ook zijn dat je ervoor kiest om gelijk te gaan werken. Geld verdienen, bezig zijn. Je hebt hoe dan ook wat keuzes moeten maken.
Op jonge leeftijd is het moeilijk om lange termijn keuzes te maken. Ons brein is er op die leeftijd gewoon niet toe in staat. De ontwikkeling van bepaalde hersengebieden (en de communicatie tussen de verschillende gebieden) gaat door tot +/- 25 jaar. Het bezinnen en reflecteren op jezelf, de wereld en hoe het één zich verhoudt tot het ander, komt meestal later. Zo na je 25e levensjaar dus. Realiseer je dat je dan al wat keuzes hebt moeten maken in het leven en over je toekomst. Je bent wellicht ook al aan het werk. Kortom: er is al een stevig pad gecreëerd. Gewoon door mee te hobbelen met wat ‘hoort’.
Het is lastig om van een eenmaal gecreëerd pad af te wijken, omdat deze zo vertrouwt voelt. Je voelt misschien ook al druk in de vorm van huur, hypotheek en het zorgdragen voor een gezin. Je gevoel (angst) zegt dat je dus niet zomaar kan wisselen van pad.
En nu komt het! ….zo +/- na je 25e levensjaar vraagt het leven van je om eigen keuzes te maken. Nu de belangrijkste vraag: Doe je dit? Ga je de keuzes aan? Of hobbel je door?
(Dit proces is vanaf +/- je 25e levensjaar mentaal mogelijk, wil niet zeggen dat iedereen het dan ook start. Er zijn altijd uitschieters naar beneden (jonger) en zeker naar ook boven (ouder).
Keuzes aangaan
Als je eenmaal, op welke leeftijd dan ook, de reflectiemolen aanzwengelt, zit je vaak met meer vragen dan antwoorden. Het is niet altijd een fase waarin je je fijn en vertrouwt voelt. Het kan gepaard gaan met ‘geen overzicht meer hebben’, niet weten wie je werkelijk bent of waar je eigenlijk van houdt. En soms komen er (jeugd)trauma’s omhoog. Trauma’s die je hebben gevormd, maar eigenlijk bevalt de vorm niet meer. Je hebt er last van en wilt er iets aan doen. Je hebt alleen geen idee hoe.
Het aanzwengelen van de reflectiemolen is de start. Je hebt deuren opengezet, nu vraagt het van je om er doorheen te lopen. Om het proces aan te gaan. Ga je de keuzes aan die het leven biedt en soms toewerpt? Of draai je je om, weg van de deuropening?
Het proces
Je stapt door de deuropening, maar wat start er dan precies? Ik noem het voor het gemak maar even ‘het proces aangaan’. Het proces gaat over jezelf leren (her)kennen. Je gaat de laag van wat moet, hoort en is gebeurd van je afschrapen. En wanneer dit proces start of voorbij is, is per persoon verschillend. En vaak zorgt het afronden van het één, dat iets anders zich openbaart. Tegelijkertijd is het ook een proces van accepteren van dat wat is gebeurd, het omarmen van jezelf en loslaten van dat wat je niet meer dient (gedachten, overtuigingen, pijnen etc.). Om niet vanuit verleden te lijden, maar vanuit heden te leven.
Het aangaan van dit proces is het leven. Het brengt je dichter bij jezelf. En hoe dichter je bij jezelf komt, hoe helder en zuiver het voor je wordt wat het is in het leven wat te doen hebt. Waar je aan wilt bijdragen. De rode draad wordt duidelijk.
Een mooie metafoor vind ik het labyrint. Een labyrint heeft maar één ingang en één enkel pad leidt naar het einde. Je kan niet ineens naar het einde toe, je zal het hele pad dienen te doorlopen. Je loopt, maar waarnaartoe? Het niet weten waarnaartoe brengt onzekerheid met zich mee waar je mee om dient te gaan. Het niet weten hoort bij het leven.
Een labyrint begint aan de buitenkant en je vindt je weg naar binnen: het spirituele pad naar het innerlijk. Het enkele pad drukt daarnaast op symbolische wijze uit dat je niet kan verdwalen, ondanks alle beproevingen, onzekerheden (waar leidt dit toe?) en teleurstellingen.
Misschien denk je na het lezen van dit alles wel ‘ja maar, hoe dan?!’ Of klinkt het allemaal te zweverig voor je. Ik doe daarom een poging om bovenstaand aards te maken. Hoe maak je het concreet?
Hierbij een aantal tips:
- Je studie bepaald niet de rest van je leven wat je gaat doen, jij bepaalt. Je werkervaring is precies wat het woord zegt: een ervaring. Je bent het niet en je kan altijd nieuwe ervaringen opdoen. Wees daarom niet bang om hetgeen je hebt opgebouwd af te breken. Iets nieuws bouwen mag en kan altijd. Ga opnieuw het labyrint in!
- Merk je ontevredenheid, angst of irritatie ergens over? Schrijf op wat het precies is dat irriteert of je een ontevreden gevoel geeft. Het zijn vaak indicatoren dat je iets hebt te helen, iets dient te accepteren en moet loslaten. Ga je er mee aan de slag en het hierboven beschreven proces start als vanzelf. Ga je er niet mee aan de slag, dan stap je dus weg van de deuropening.
- Stel jezelf jaarlijks tenminste de volgende 3 vragen:
- Waar ben ik trots op?
- Waar ben ik dankbaar voor?
- Wat zou ik aankomend jaar willen veranderen?
- Ga niet voor het doel, maar voor het proces. Stel het formuleren van je missie niet als doel. Het is niet zo dat je missie pas bestaat als het je is gelukt om ‘m op papier te zetten. Of dat jij pas ‘bestaat’ omdat je je missie kan formuleren op een schitterend CV of website.
- Ga je voor het proces dan zal dat wat er werkelijk toe doet voor jou verschijnen naar de oppervlakte, want alle bullshit ben je ervan af aan het schrapen (en dit vraagt tijd!). En dan vallen puzzelstukjes in elkaar. In alle facetten van je leven, want werk en privé zijn niet verschillend. Jij ben ten alle tijden jij.
- Zeker voor je 30e levensjaar is het eigenlijk helemaal geen relevante vraag. Kom er eerst achter wat je raakt in het leven, welke kernwaarden je hebt, waar je absoluut niet gelukkig van wordt. Leef eerst, probeer een en ander uit.
Loop je ergens op vast? Kies dan een coach of gids die je helpt bij dat stuk. En misschien zeg ik nu iets wat niet populair is: geen enkele gids of coach kan je vertellen wat je missie is of beloven dat deze na een aantal sessies duidelijk wordt. Als coach kan je hooguit fungeren als routepaal of katalysator. Jij ben degene die moet lopen en ontdekken.
En wat als iemand naar je missie vraagt? Bijvoorbeeld in een sollicitatie- of netwerkgesprek.
Gebruik dan de woorden: Op dit moment….
Dit laat ruimte open voor verandering. Voor de mogelijkheid dat je interesses en zelfs drijfveren gaandeweg mogen veranderen. Want dat doet het, hoe dan ook. Juist mensen die hier gehoor aan geven en van alles uitproberen worden steeds beter in het formuleren van wat wel. Uiteindelijk kom je bij de vraag uit: wat doet er nu werkelijk toe? Vervolgens handel je ernaar en dan wordt je missie als vanzelf duidelijk, ook voor anderen. En hierin kan je helaas geen stappen overslaan.
Leef!
Liefs, Ilona